Anno 2022 bestaat geen enkel conservatorium of academie in de Lage Landen nog in zijn oorspronkelijke, autonome verschijningsvorm. Tijdens de twintigste eeuw functioneerden kunsthogescholen in grote mate als onafhankelijke instituten zoals ze waren opgericht, niet zelden in de negentiende eeuw.

De laatste 25 jaar passeerde echter een institutionele wervelstorm van opeenvolgende hervormingen, fusies en bestuurlijke verschuivingen, waardoor alle instellingen voor hoger kunstonderwijs opgingen in grotere gehelen van universiteiten of hogescholen en tegelijk kleinere scholen en studio’s opslorpten. Liberalisering en marktdenken namen de kunstscholen op sleeptouw door de woeste wateren van opeenvolgende onderwijshervormingen.

Tegelijkertijd werd het onderzoek in de kunsten geïntroduceerd als gevolg van de Bolognaverklaring van 1999. Het akkoord leidde tot het ‘academiseren’ van het hoger onderwijs,  waardoor kunsthogescholen een eigen onderzoekspraktijk ontwikkelden vanuit de artistieke praktijk.

Na de groeipijnen van de eerste jaren is de jonge onderzoeksdiscipline inmiddels volwassen en heeft ze de missie en werking van het hoger kunstonderwijs diepgaand beïnvloed, niet in het minst omdat het gepaard ging met een opmerkelijke internationalisering van onderwijs en onderzoek.

Wat schiet er nog over van de oorspronkelijke missie van de conservatoria en academies? Wat is het gezicht van de 21e-eeuwse kunsthogescholen? Wat is er fundamenteel en onherroepelijk veranderd, en wat is er rotsvast gebleven? Wat werd er gewonnen; en ten koste van welke verliezen?

Dit nieuwe dossier van FORUM+ verzamelt bijdragen over de kunstschool als ecosysteem in de 21e eeuw. De redactie verwelkomt expliciet bijdragen over praktijken waarin de relatie tussen onderzoek en de kunstschool een rol speelt, maar ook visuele essays die verbonden kunnen worden met de thematiek.

Volgende (niet-exhaustieve) lijst vragen/thema’s zijn richtinggevend:

• Wat is de rol van de kunstschool anno 2023? Welk gezicht heeft de kunsthogeschool in de 21e eeuw?
  

• (Hoe) heeft de academisering het onderwijs geïnnoveerd? Hoe staat het met de doorstroming van onderzoeksmethodes en -inzichten in de onderwijspraktijk en kunstenpraktijk?
  

• Wat schiet er in de 21e eeuw nog over van de oorspronkelijke missie van de conservatoria en academies? Hoe staat het met de balans tussen professionele gerichtheid en academische verdieping?
  

• Is de bevolking van de kunstscholen gewijzigd, onder welke invloeden? En (hoe) heeft dat het onderwijs- en onderzoeksportfolio beïnvloed?
  

• Hoe heeft artistiek onderzoek het ecosysteem van de kunstschool beïnvloed, bedreigd, getransformeerd…? Heeft onderzoek in de kunsten de relatie tussen de kunstenaar en de school en tussen school en maatschappij gewijzigd?
  

• Is de positie van autodidacten gewijzigd? Hoe kijken zij tegen deze evoluties aan?
  

• Welke uitdagingen wachten er in de toekomst?
  

• ...

De redactie van FORUM+ verwelkomt voorstellen voor Nederlands- of Engelstalige artikels (3.000-5.000 woorden) en beeldende bijdragen (ong. 3 spreads / 6 pagina’s). Voorstellen kunnen aan de redactie worden voorgelegd per e-mail naar redactie@forum-online.be. Deze bijdragen zullen vervolgens aan peer review worden onderworpen. Auteursrichtlijnen en een template voor artikels kunnen gedownload worden via www.forum-online.be/publiceer-in-forum.

Eerstvolgende deadline voor inzendingen rond dit dossier is 15 april 2023.